Ұлы Жүз (Ақарыс) және Орта жүз (Жанарыс) тайпалары

Ұлы Жүз тайпалары (Ақарыс)

1. Қаңлы — ұраны Бәйтерек, таңбасы шылбыр, көсеу.
2. Қатаған — ұраны Айрылмас, таңбасы қолтаңба.
3. Жалайыр — ұраны Қабылан, таңбасы тарақ.
4. Сіргелі — ұраны Байтоқ, таңбасы сірге.
5. Шақшам — ұраны Қабылан, таңбасы жебе.
6. Сарыүйсін — ұраны Байтақ, таңбасы Абақ, ашамай.
7. Шапырашты — ұраны Қарасай, таңбасы ай, тұмар.
8. Ысты — ұраны Жауатар, таңбасы көсеу, шылбыр.
9. Ошақты — ұраны Бақтияр, таңбасы тұмар.
10. Албан — ұраны Райымбек, таңбасы абақ.
11. Суан — ұраны Байсуан, таңбасы дөңгелек.
12. Дулат — ұраны Бақтияр, таңбасы дөңгелек.

Ұлы Жүз — қазақ халқының этникалық құрамына енген рулар мен тайпалардың саяси, экономикалық және мәдени бірлестігі.


Жүздiң аумақтары XX ғасыр басында. Ұлы Жүз (қызғылт түсі), Орта жүз (сарғылт), Кіші жүз (жасыл)

Орта жүз тайпалары (Жанарыс)

1. Арғын — ұраны Ақжол, таңбасы көз.
2. Қыпшақ — ұраны Ойбас, таңбасы қос жіп
3. Найман — ұраны Жалғабай, таңбасы бақан, босаға, шөміш.
4. Қоңырат — ұраны Алатау, Мүлкаман таңбасы босаға.
5. Керей — ұраны Ошыбай, таңбасы ашамай.
6. Уақ — ұраны Жаубасар, таңбасы бақан, ашамай.

Орта жүз – қазақ халқының этникалық құрамына енген рулар мен тайпалардың саяси, экономикалық және мәдени бірлестігі. Орталық және солтүстік шығыс Қазақстанды мекендеген қазақ тайпаларының одағы болған.