Абайдың Қара сөздері. Үшінші сөзі

Қазақтың бірінің біріне қаскүнем болмағының, бірінің тілеуінің бірі тілеспейтұғының, рас сөзі аз болатұғының, қызметке таласқыш болатұғының, өздерінің жалқау болатұғының себебі неде? Бүкіл ғаламға белгілі данышпандар әлдеқашан байқаған; әрбір жалқау кісі қорқақ, қайратсыз тартады; әрбір қайратсыз қорқақ, мақтаншақ болады; Әрбір мақтаншақ қорқақ; ақылсыз, надан; әрбір нақылсыз надан, арсыздау;...

Асығу...

… Көз жасына қарамай төккен жас пен кәрінің, Жанталасқан, құдай ау, бұл не тірлік, Тәңірім?!.. Барар жері біреу ақ, асыққанмен бәрінің, Жете алмасты қуалап қажеті не, жарығым?!.. Сүрінгенді құлатып, құлағанды ұратын, Жазықсызды жылатып тапқан кім бар мұратын?.. Желіккеннің бәрінің шыңы біреу шығатын, Жын қуғандай жанығып керегі не, қуатым?!.. Құтырған аш қасқырдай талаған...