Атымыз қалай, өзі?
Өз ойым /
Бізде бір қызық жағдай бар. Тақырып бастап, салиқалы әңгіменің шеті шықса, «біздің қазақ» деп бастайтын «жақсы» үрдіс пайда болған-ау. Біреуді жамандасақ та, мақтасақ та «біздің қазақ осындай» «еее, біздің қазақ» деп отырып мақтамен бауыздай саламыз. Сол үрдісті жалғастырғым кеп отыр. Әңгіме ат жайлы. Аты несі? Енді ат дегенде шауып жүретін жылқы емес, есім жайлы демекшімін. Кәдімгі өзіміздің көтеріп жүрген есіміміз туралы. Жалпы, біздің қазақтың (әне, айтам ғой, біз осындаймыз өзі) ат қоюға келгенде барлық ұлтты шаң қаптыратынына тәнтімін, негізі. Қазақ есімдерінің ішінде не жоқ десейші!? Заттық атаудан басталып, галактика, ғарышты шарлап, бүкіл жер бетіндегі атауларды қамтып шықпаса да, жақындатып тастайды. Оның барлығын айтып, шұбыртып отырғанда менің абырой таппасым анық. Бірақ та, мына есімдерге тоқталмай өту маған айып болар, Кеңес Одағы кезінде (өзім көрмедім, естуім бар) Кірпіш, Портфель, Октябрь, Коммунар, Колхозбай, Сапқозбай, Қойбағар… Анаубай, Мынаубек деп келетін есімдер бары ақиқат.
Тәуелсіздіктің ақ таңын атырған соң, шалқадан жатып теледидар көрмесек те, латынамерикалық сериалдар қарадық. Сосын-ақ, өмірге Изаура, Литисиа, Мария сынды сүйкімді, (бірақ есіміне күманым бар) сәбилер бірінен соң бірі келіп жатты. Келін босанғанда, үйге біреу келе қалса соның есімін іліп жіберетін біздің Қазекем расында мықты халық. Кешегі дәуірдің Итбай, Көтібарлары келмеске кетті десекте, оның ізін бүгінгі жаңа заманға лайықталған есімдер басты. Есесіне бүгін Саммитхан, Азиядалар желкілдеп өсіп келеді. Әне міне олар да ер жетіп, бой түзейді. Жалындаған жастық шағында достармен, қыздармен танысатыны бар. Сонда есімін не деп атар екен, қызық… Саммитхан Санчо деп құтылатын шығар. Бірақ, бірақ, бірақ… Есім деген өте маңызды емес пе? Ғалымдардың адам есімі өзінің мінезіне әсер ететінін оқығаным бар еді. Ат қоярда ойланып-толғанып әдемі есімдер қойғанымыз дұрыс-ау. Әңгімені қорыта келе, айтпағым, өз есіміңіз өзіңізге ұнайды ма? Және есіміңіз қандай мағына береді? Әлде еш мағынасыз «ауадан» алынған есім бе? Бұған не дейсіз?
Тәуелсіздіктің ақ таңын атырған соң, шалқадан жатып теледидар көрмесек те, латынамерикалық сериалдар қарадық. Сосын-ақ, өмірге Изаура, Литисиа, Мария сынды сүйкімді, (бірақ есіміне күманым бар) сәбилер бірінен соң бірі келіп жатты. Келін босанғанда, үйге біреу келе қалса соның есімін іліп жіберетін біздің Қазекем расында мықты халық. Кешегі дәуірдің Итбай, Көтібарлары келмеске кетті десекте, оның ізін бүгінгі жаңа заманға лайықталған есімдер басты. Есесіне бүгін Саммитхан, Азиядалар желкілдеп өсіп келеді. Әне міне олар да ер жетіп, бой түзейді. Жалындаған жастық шағында достармен, қыздармен танысатыны бар. Сонда есімін не деп атар екен, қызық… Саммитхан Санчо деп құтылатын шығар. Бірақ, бірақ, бірақ… Есім деген өте маңызды емес пе? Ғалымдардың адам есімі өзінің мінезіне әсер ететінін оқығаным бар еді. Ат қоярда ойланып-толғанып әдемі есімдер қойғанымыз дұрыс-ау. Әңгімені қорыта келе, айтпағым, өз есіміңіз өзіңізге ұнайды ма? Және есіміңіз қандай мағына береді? Әлде еш мағынасыз «ауадан» алынған есім бе? Бұған не дейсіз?
77 пікір
Шүкір, жаңылмай келе жатырмын, меніңше.
агай! знашит нам не папути! :)
Жалпы, болашақты ойлап қойған дұрыс. Аллаһ, соған жеткізсін.
Дінмұхаммед/Дінмұхамбет/Дінмұхамет деп қателе жазатындарды қайыққа отырғызып мұхиттың ортасына апаарып жарып жібергім келеді
Лан — город во Франции
Лан — округ во Франции
Лан — коммуна в Германии
Лан — река в Германии
ай бол қай жерде тудын сееееееееен?
мына пыкырге ман бэрмэндер
aitaber.kz/blog/ мына жерде барлық жазбалар
265*12+4=3184
мынау ашыққа жарияланған блогтар саны, жабық блогтардағы жазбалар мен зындандағы жазбаларды қоспағанда 3184 жазба
жабық блог деген не?
Белгер Герольд. Казахский язык с точки зрения немца
А какого смысла и красоты, значения и желания исполнены казахские собственные имена! Каждое имя — целый мир. Ну, какие имена были в немецких селах Поволжья? Сплошь и рядом: Иоганн, Иоганнес, Фриц, Петер, Вильгельм, Христьян, Хайнрих, Карл, Анна, Магдалина, Амалия, Маргарита, Виктория, Ольга… Конечно, как я потом узнаю, и эти христианские имена имеют свое значение, свой смысл.
Но выбор-то совсем невелик, и случалось, в многодетной немецкой крестьянской семье одного звали Иоганн, другого Иоганнес, третьего — Ганс, одного — младший Фриц, другого — большой Фриц. Все собственные имена вертелись вокруг двух-трех десятков. Даже Рейнгольды и Рейнгарды, как слишком интелли¬гентные, городские, встречались не так уж часто.
А у казахов имен столько, сколько и слов. А, может, даже и больше, если учитывать заимствования из араб¬ского, персидского, монгольского, тюркского и других языков.