Айнымалылар, оларға жасалатын амалдар және айнымалылардың негізгі типтері

Programming Solutions /
Сабақ жаңадан бастаушыларға арналған
Айнымалы және оның типтері түсінігіне қысқаша тоқтала кетсек. Мектеп курсынан бұл ұғымдар бізге жақсы таныс. Мысалға, «Асанның жасы Үсенге қарағанда 5 жас кіші, ал екеуінің жастарының қосындысы 25...» деген сияқты есептерде біз ойша Үсеннің жасы х, Асандыкі х-5 деп алып теңдеу құра бастаймыз. Мұндағы х айнымалы, оның орнында қандайда бір сан тұр деп есептейміз. Бағдарламалаудағы айнымалылар да осыған ұқсас, бірақ ол тек сан ғана емес, сөз, символ, т.б. яғни оның түрлі типтері болуы мүмкін. Төменде java тілінде айнымалылардың негізгі типтері:
int — бүтін сандар типі.(int x; int y=37;)
double, float — үтірі бас сандар типі.(float a; double b; float pi=3.14;)
Char — символдық тип (Char q; q='w'; Char t;)
String — сөздер, жолдар типі. (String str; String tost=«Ал, не дейміз енді))»;)
Boolean — логикалық тип.(Бұл типпен кейінірек «очно» танысамыз)
Машиналар сондай ақылсыз, оларда жолай түсініп кету деген жоқ. Айнымалымен жұмыс істеу үшін міндетті түрде алдымен бір рет ЖАРИЯЛАУ керек. Ол үшін оның типін және атын көрсетеміз. Мысалға, int x; (бұдан түсінетінімз x бүтін санды айнымалы, 5 болуы мүмкін, 777 болуы мүмкін, әйтеуір бір бүтін сан).
Айнымалыларға қолданылатын амалдар: + — * / =
Енді бір қарапайым есеп, екі санның қосындысын табу. Ал, кеттік! Жаңа проект құруды алдыңғы сабақта көрсеткем.

package esep1;
public class Esep1 {
    public static void main(String[] args) {//мына екі қисық сызықшадан басталған жол кодқа әсер
//етпейді, өшіріп тастаса да болады
//бір ақылды кісілер кодта түсіндірмелер қалдырып кету үшін арнайы шығарыпты
      int a; //а айнымалысын жариялау
      int b;// b айнымалысын жариялау
      a=7;// а айнымалысын меншкітеу
      b=15;// b айнымалысын меншіктеу
      int sum = a+b; // sum айнымалысын бір жолда жариялап, меншіктеп жібердік
//жоғарыда int a=7, b=15; деп жазып кетсек те ештеңе өзгермес еді
      System.out.println(sum);//нәтижеге sum айнымалысының мәнін шығарып жатырмыз(қосынды)
    }
}

Алдыңғы сабақта «программа денесі мынау» деп суретте көрсетіп кеткен едім, одан басқасын әзірге түсінуге қажет емес. Ендеше, іске сәт! Менде 22 шықты! Сенде ше?)
Сөйлем біткенде нүкте қойсақ, бағдарламалауда; (үтір нүкте) қою керек. Осыған бола нәтиже шықпай қалуы мүмкін. Ақылсыз машина сөйлемнің біткенін түсініп кетпейді.
Үйге тапсырма:
1. Барлық амалдарды қолданып көру
2. Жоғарыдағы секілді қарапайым есеп мысалдарын ойлап тауып, комментке қалдырған кісіге + аямаймын

Тағы да мысалдар:
Кодтарды жаңа проект құрғаннан кейін, public static void main(String[] args) дегеннен кейін келетін екі «фигурный» жақшаның арасына орналастырамыз, сосын F6(запустить)
1. Үшбұрыштың қабырғалары берілген: a=3; b=4; c=5; Периметр p — ?
Коды:
int a=3, b=4, c=5,p;
     p=a+b+c;
     System.out.println("p="+p);

Нәтижеде:
p=12
2. Тіктөртбұрыштың ұзындығы мен ені берілген. a = 12.25; b=7.1; Ауданы s-?
Коды:
float a= (float)12.25;
        float b=(float) 7.1;
        float s = a*b;
        System.out.println("Тіктөртбұрыш ауданы s="+s);

Нәтижеде:
Тіктөртбұрыш ауданы s=86,975
Әзірше осы! Келесі сабақтарда кездескенше!

18 пікір

Kan
Шынымды айтайын ба? мынаны оқуғанша миім айналып кетті, кешір
kozy
мынауыңыз қасиетті бағдарламалау тілдеріне арналған қастерлі жазбаларды флудтау болып саналады. © Садко
ereke_enu
нақты қай жерінде тоқтадыңыз?
ereke_enu
Алдыңғы сабақтарды көрмеген боларсыз. Әйтпесе бұл әлі басы, қызықтың бәрі алда ғой...)
zhurttyn_balasy
Машиналар сондай ақылсыз, оларда жолай түсініп кету деген жоқ.
php жазаласын сені (:
ereke_enu
ааа ия, пхп-ға бәрібір еді ғой айтпақшы. Мен бұ жерде «серьезный» тілдер туралы айтып жатқан соң, есімнен шығып кетіпті))) Әзілой ғ, қойдым) php — жақсы тіл, pascal, c++ тен кейін соны оқыған болатынмын. Попов, содан кейін 1-2 кітап оқып қоя салдым. Қолмен проекттер жазуға көп уақыт кететін секілді, ал движоктарына сөз жоқ. Осы сайттың өзінің движогы да пхп-да емес па?)
zhurttyn_balasy
хихихи ата бабамды жамандап қойғандай ақталдың ғо. на то пашло пхп менің тілім емес :)
ereke_enu
бұл жай аяқ астынан пхп-шниктерден таяқ жеп қалмас үшін страховка ғой))) сенікі қай тіл еді?
zhurttyn_balasy
:))))) жұрттың баласының тілі қазақ тілі және Brainfuck (: анда санда орыс тілін де қолданады.
ereke_enu
онда ярый мазохист екенсің
zhurttyn_balasy
кодтты code тегіне салып қойсаң читабельность мынауский болады
ereke_enu
рахмет, түзедім
zhurttyn_balasy
қарааап отырсам өзі бір Javascript-қа ұқсас келеді екен. Үй жұмысын жұрттың баласынан басқа ешкім орындамай ма?
package esep;
public class Esep {
    public static void main(String[] args) {
       int q;
       int w;
       q = 6;
       w = 9;
       int shesh = (q+w)*w*q/w-w-q-q;
       System.out.println(shesh);
    }
}

Жауабы shesh = 69;
zhurttyn_balasy
автор рахмет, жаза түс!
ereke_enu
rahmet, kop komektesip jatrsn. Sen de toktama
ereke_enu
ia, barlik tildin negizderi uksas keledi go. java javascryptke karaganda ote ulken til. javascript web=te gana koldaniladi. Al java web=te, nostalnie prilojenia, oindar kalagan narsendi jasai beresin goi
serjan
Мынауың енді маймылға Мұқағалидың өлеңін оқып беріп не түсіндің? дегенмен бірдей болып тұр мен үшін, қой ағылшын тілін үйренбей болмайды екен.
ereke_enu
Ағылшын тілін үйренуге басқа да бір себептер болмаса, тек бағдарламалау үшін ағылшыннан бастасаңыз, біршама уақытыңызды жоғалтып аласыз деп ойлаймын.
Тек тіркелген қолданушылар ғана пікір қалдыра алады.